Η Κέρκυρα είναι δικαίως γνωστή για την έντονη μουσική της παράδοση, τις φιλαρμονικές και τις παρελάσεις της, όμως κάτω από τη μουσική επιφάνεια αναδύεται ένας κόσμος γεμάτος εικόνα, κίνηση, λόγο και ύλη: ένας κόσμος άλλων τεχνών που συνθέτουν τη βαθύτερη πολιτισμική της ταυτότητα. Από τη ζωγραφική και τη γλυπτική μέχρι το θέατρο, τη λογοτεχνία και τις λαϊκές τέχνες, η Κέρκυρα είναι ένας ζωντανός τόπος δημιουργίας με μακρά ιστορία και ενεργό παρόν. Σε αυτή την ανασκόπηση, θα αναδείξουμε τις πτυχές της καλλιτεχνικής έκφρασης του νησιού που συχνά μένουν στη σκιά της μουσικής του παράδοσης.
Η ζωγραφική στην Κέρκυρα έχει βαθιές ρίζες και ξεχωρίζει ιδιαίτερα χάρη στην επιρροή της Επτανησιακής Σχολής, που αποτέλεσε γέφυρα μεταξύ της βυζαντινής εικονογραφίας και της δυτικής τεχνικής. Ο Παναγιώτης Δοξαράς θεωρείται ο θεμελιωτής της νεοελληνικής ζωγραφικής, καθώς εισήγαγε τις ιταλικές τεχνοτροπίες και έσπασε τη μονοτονία της παραδοσιακής αγιογραφίας. Ο γιος του, Νικόλαος Δοξαράς, συνέχισε το έργο του, ενώ αργότερα, ζωγράφοι όπως ο Άγγελος Γιαλλινάς, με τις λεπτοδουλεμένες υδατογραφίες του, και ο Χαράλαμπος Παχής, με τις προσωπογραφίες και σκηνές καθημερινής ζωής που καθιέρωσαν τη ζωγραφική ως ισχυρή μορφή καλλιτεχνικής έκφρασης. Σήμερα, το έργο τους εκτίθεται στο Μουσείο Ασιατικής Τέχνης, την Πινακοθήκη Κέρκυρας και σε ιδιωτικές συλλογές. Παράλληλα, σύγχρονοι Κερκυραίοι εικαστικοί συνεχίζουν να εμπνέονται από το φυσικό και πολιτιστικό τοπίο του νησιού, προβάλλοντας τη ζωγραφική σε εκθέσεις, γκαλερί και δημόσιους χώρους.
Η γλυπτική στην Κέρκυρα συνδέθηκε παραδοσιακά με τη διακόσμηση εκκλησιών, ταφικών μνημείων και δημόσιων χώρων. Το ενετικό παρελθόν άφησε έντονο αποτύπωμα με λιθανάγλυφα και προτομές, ενώ στα νεότερα χρόνια αναδείχθηκαν μορφές που συνδύασαν παραδοσιακά και μοντέρνα υλικά. Στην Πλατεία Σπιανάδα, στον περίγυρο των παλιών φρουρίων και σε πολλές συνοικίες της πόλης, βρίσκονται γλυπτά που τιμούν ιστορικά πρόσωπα, αλλά και αφηρημένες συνθέσεις που ενώνουν παρελθόν και παρόν. Η γλυπτική διατηρεί σήμερα έναν δημόσιο, συχνά σιωπηλό ρόλο, συνδεδεμένο με τη μνήμη και την ιστορική συνείδηση του νησιού. Η θεατρική παράδοση της Κέρκυρας είναι ιδιαίτερα πλούσια. Ήδη από τον 17ο αιώνα, το νησί διέθετε θεατρικές σκηνές επηρεασμένες από τη βενετσιάνικη κουλτούρα. Το Δημοτικό Θέατρο της Κέρκυρας (κατεστραμμένο στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο) υπήρξε από τα σημαντικότερα κέντρα όπερας και παραστατικών τεχνών στα Βαλκάνια. Σήμερα, το θέατρο παραμένει ζωντανό μέσα από πολιτιστικούς συλλόγους, ερασιτεχνικές ομάδες, φεστιβάλ και θεατρικά εργαστήρια. Η θεατρική κίνηση της Κέρκυρας, παρότι δεν προβάλλεται όσο η μουσική, παραμένει ιδιαίτερα ενεργή και έχει κοινό που την υποστηρίζει με πάθος.
Η Κέρκυρα υπήρξε τόπος φιλοξενίας και δημιουργίας για σημαντικούς λογοτέχνες. Ο εθνικός ποιητής Διονύσιος Σολωμός έζησε μεγάλο μέρος της ζωής του στο νησί, όπου εμπνεύστηκε πολλά από τα σημαντικότερα ποιήματά του. Το σπίτι του σήμερα λειτουργεί ως μουσείο. Ο Κωνσταντίνος Θεοτόκης, επίσης Κερκυραίος, αποτελεί σημαντική φιγούρα της νεοελληνικής λογοτεχνίας. Με τα ηθογραφικά και κοινωνικά του μυθιστορήματα αποτύπωσε με ρεαλισμό την Κέρκυρα της εποχής του, μέσα από έργα όπως «Η τιμή και το χρήμα». Στη σύγχρονη εποχή, η λογοτεχνική παραγωγή συνεχίζεται με ποιητές, πεζογράφους και θεατρικούς συγγραφείς να συμμετέχουν σε εκδόσεις, παρουσιάσεις βιβλίων και φεστιβάλ γραφής, κρατώντας ζωντανό τον λογοτεχνικό παλμό του νησιού. Οι τέχνες της καθημερινότητας, όπως η αγγειοπλαστική, η υφαντουργία και το κέντημα, αποτελούν κι αυτές ζωντανό κομμάτι της πολιτιστικής ταυτότητας της Κέρκυρας. Σε πολλά χωριά, κυρίως στα νότια του νησιού, επιβιώνουν παραδοσιακά εργαστήρια, ενώ γυναίκες μεγαλύτερης ηλικίας μεταδίδουν τις τεχνικές τους σε νεότερες γενιές. Η κατασκευή παραδοσιακών στολών, τα χειροποίητα μουσικά όργανα, η αγιογραφία και τα ξυλόγλυπτα των εκκλησιών αποτελούν μορφές εφαρμοσμένης τέχνης που συνδυάζουν την αισθητική με τη λειτουργικότητα και τον σεβασμό στην τοπική παράδοση.
Το Ιόνιο Πανεπιστήμιο, με τα Τμήματα Μουσικών Σπουδών και Τεχνών Ήχου και Εικόνας, έχει προσθέσει νέα δυναμική στον πολιτιστικό χάρτη του νησιού. Νέοι καλλιτέχνες πειραματίζονται με βίντεο, πολυμέσα, φωτογραφία και performance, δημιουργώντας γέφυρες ανάμεσα στην παράδοση και τη σύγχρονη έκφραση. Ετήσιες εκδηλώσεις, όπως το Φεστιβάλ Τεχνών ή το Corfu Art Festival, προσφέρουν χώρο για σύγχρονη δημιουργία, συνεργασίες με διεθνείς καλλιτέχνες και διάδραση με το κοινό. Η Κέρκυρα δεν είναι απλώς ένα μουσικό νησί. Είναι ένας τόπος γεμάτος εικόνες, αφηγήσεις, σκηνές και υφές. Από τους μεγάλους ζωγράφους και λογοτέχνες, μέχρι τους λαϊκούς τεχνίτες και τους σύγχρονους δημιουργούς, η καλλιτεχνική ψυχή του νησιού χτυπά δυνατά και πολυφωνικά. Οι τέχνες στην Κέρκυρα δεν λειτουργούν παράλληλα, αλλά συμπληρωματικά: η μουσική εμπνέει τη ζωγραφική, η ζωγραφική συναντά τη γλυπτική, το θέατρο συναντά τον λόγο και όλα μαζί συνθέτουν ένα πολιτιστικό σύμπαν με βάθος και συνέπεια.
